ايران رکورد دار سقوط نرخ باروري در جهان؛ خرافه‌هايي که مانع فرزندآوري خانواده‌هاي ايراني شده است. برنامه این هفته ثريا با موضوع جمعيت و با حضور دکتر مريم اردبيلي داراي مدرک پزشکي عمومي، دانشجوي دکتراي آينده پژوهي و مادر 5 فرزند، بر روي آنتن شبکه اول سيما رفت. در ابتداي برنامه اسلايدهايي نمايش داده شد که نشانگر سير بسيار بد ايران در خصوص روند جمعيتي بود. اين اسلايدها بيانگر اين بود که ايران در صورتي که همين روند نرخ باروري را ادامه دهد در سال 1430 در زمره پيرترين کشورها محسوب ميشود و همچنين در اين برنامه اشاره شد که ايران شديدترين روند کاهش نرخ باروري در جهان را داشته است. در زير برخي از اسلايدهاي ارائه شده در برنامه آورده شده است. در اسلايدی روند رو به کاهش و سقوط نرخ باروري در ايران نمايش داده شده است؛ شاخص نرخ باروري متوسط تعداد تولد فرزند به ازاي يک زن در سن باروري است. در ايران اين شاخص به طور باور نکردني از رقم 6.7 در اوايل دهه 60 به 1.67 در سال 90 رسيده است که زنگ هشدار بسيار مهمي براي آينده جمعيتي ايران محسوب مي شود. گفته مي شود اين روند سقوط نرخ باروري در يک بازه 30 ساله در تاريخ بي سابقه بوده است. نميتوان به تلاش مسئولان در رشد جمعيت امتياز خوبي داد دکتر مريم اردبيلي در برنامه ثريا و در پاسخ به اين سوال که آيا مسئولان اهميت موضوع جمعيتي را درک کرده‌اند يا خير گفت: اين سوال ابعاد مختلفي دارد. يکي از لوازم رسيدن به آينده مطلوب درک صحيح اين موضوع، آينده محتمل و آينده مطلوب و در نهايت روش صحيح دست يافتن به اين موضوع است. با اينکه نمي‌توان منکر تلاش‌هاي مجلس شوراي اسلامي و شوراي عالي انقلاب فرهنگي در اين موضوع بود اما امتياز خوبي به آن‌ها نمي‌توان داد. ورود مدرنيته و فرهنگ ليبرال غربي به ايران، سبک زندگي جديدي ايجاد کرد که با فرزندآوري در تناقض است خانم اردبيلي با بيان اينکه شرايط اجتماعي و فرهنگي تغيير کرده است و افراد در تلاش هستند تا بهترين امکانات را براي فرزندان خود فراهم کنند بنابراين با موضوع فرزندآوري به مشکل مي‌خوريم. اما اصل موضوع اين است که طرز نگاه کردن به زندگي و به ويژه به اين مسئله بسيار تغيير کرده است. او تصريح کرد: از سوي ديگر بسياري از مادران را مي‌بينيم که حوصله تربيت چند بچه را ندارند اين در حالي است که مادران قديم با تعداد زيادي از فرزندان سروکار داشته و روحيه و صبر و حوصله بيشتري را از خود نشان مي‌دادند علت اين امر تغيير در نگاه ما به زندگي است. در واقع، ورود مدرنيته و فرهنگ ليبرال غربي به ايران بود که سبکي را در زندگي جوانان وارد کرد که با فرزندآوري در تناقض بود. در بسياري از فضاهاي کاري نقش پدرها و مادرها تعريف نشده است دکتر اردبيلي با بيان اينکه نمي‌توان منکر مشکلات و مسائل اقتصادي در جامعه بود ادامه داد: شغل‌ها و محل کار افراد هم تاثير به سزايي در اين امر دارند به عنوان مثال در محل کار به اندازه‌اي انعطاف باشد که پدر و مادر وقت بيشتري براي فرزندان خود بگذارند. چون در بسياري از مشاغل، وظيفه مادري و پدري تعريف نشده است. به گفته او بايد هشيار باشيم تا زماني به سياست کامل نرسيم که اجراي آن سودي براي جامعه نداشته و جمعيت جواني که فرزندآوري کند وجود نداشته باشد. برخي خانواده ها نسبت به مقوله فرزندآوري ديدگاهي خرافي و شرک آلود دارند اين دانشجوي دکتري رشته آينده پژوهي تصريح کرد: نبايد با ديد خرافه به مسئله فرزندآوري نگاه کنيم. به عنوان مثال برخي معتقدند که نان بچه متولد شده را چه کسي مي‌دهد؟ به نظر من اين موضوع شرک است چون خدا به وضوح و نه در تفسيرها بيان کرده است که روزي انسان‌ها دست خداست. از سوي ديگر برخي معتقدند جدا از بحت تامين و هزينه فرزند، موضوع تربيت آن‌ها هم مشکل است اين در حالي است که رزق تربيتي فرزندان با خودشان همراه آورده مي‌شود و نبايد اين حرف را زد. به گفته او، اگر تعداد بيشتر فرزندان صبر، سعه صدر، خلاقيت، نشاط و اميد را براي مادران همراه دارد. وي با اشاره به اينکه در دوراني که يک فرزند داشتم دانشجوي پزشکي بودم و روزهايي که در خانه نبودم او احساس ناراحتي مي‌کرد، گفت: اما اين حس با بيشتر شدن فرزندان از بين رفت به طوريکه زماني که من به خانه مي‌آمدم آن‌ها را شاد و خندان و در حال بازي مي‌ديدم؛ به گونه‌اي که مي‌توان گفت خلاقيت آن‌ها ستودني بود؛ بنابراين با افزايش تعداد فرزندان تربيت آن‌ها سخت نمي‌شود. وي در ادامه پيشنهاد داد که فرزندآوري به صورت زوج زوج باشد يعني دوفرزند را در يک بازه زماني به دنيا آورده و پرورش دهيم و دو فرزند ديگر را با هم به دنيا آورده و آن‌ها را بزرگ کنيم. اين کارشناس ادامه داد: به عبارتي مي‌توان گفت در يک سيستم مديريتي و با يک گزينه و آپشن نمي‌توان انتظار خلاقيت داشت اما با 5 گزينه بهتر مي‌توان خلاقيت داشت و استعدادها را شناخت. تک فرزندي بدترين نوع تربيت را به همراه خواهد داشت و عامل بسياري از طلاقها است اردبيلي با اشاره به اينکه فرزندان مانند بذر گل هستند افزود: ما به اين بذرها شکل نمي‌دهيم بلکه از آن‌ها حمايت و حفاظت مي‌کنيم و به عنوان مثال يک گل سفيد مي‌شود و يک گل صورتي. اين در حالي است که برخي خانواده‌ها با شيوه تک‌فرزندي يا دوفرزندي مي‌خواهند تمام کمبودها و آرزوهاي خود در دوران کودکي را براي فرزند خود جبران کنند اما اين شيوه فقط بچه‌ها را آسيب‌پذير مي‌کند چراکه آن‌ها از دوران کودکي همه چيز داشته‌اند و کمبودي را احساس نکرده‌اند. به گفته او اين خود عامل بسياري از طلاق‌ها مي‌شود چون افراد داراي امکانات بوده‌اند و توانايي سازش با افراد جامعه و حل مشکلات خود را ندارند بنابراين در برخورد با اولين مشکل، زندگي آن‌ها به سمت طلاق رفته و آسيب بيشتري مي‌بينند. بنابراين نبايد همه چيز را براي بچه فراهم کرد. تحصيل به هيچ عنوان مانع ازدواج نخواهد بود خرافه ديگري که اين مادر موفق به آن اشاره کرد جدا بودن موضوع ازدواج از تحصيل بود. به اعتقاد او ازدواج بخشي از مسير زندگي و سير طبيعي است و افراد در هر مقطعي که آرامش روحي آن‌ها را تامين کند مي‌توانند ازدواج کنند و اين ادعا صحيح نيست که درس فرد تمام شود و بعد ازدواج کند. اين کارشناس جمعيت با اشاره به خرافه ديگري افزود: نبايد فکر کرد که ميان فرزند اول با ساير فرزندان فاصله سني زياد باشد و از سوي ديگر هم نبايد فکر کرد که چند سال بعد از ازدواج بچه‌دار شد تا زوج همديگر را بشناسند اين در حالي است که بچه مانند يک پروژه ميان والدين است که به شناخت بيشتر آن‌ها از يکديگر کمک مي‌کند چراکه اين پروژه زنده است. از سوي ديگر بايد توجه داشت که مادر هنگام فرزندآوري و تربيت فرزندان بايد حمايت عاطفي شود تا کيفيت تربيت فرزندان افزايش يابد. زنان ايراني امروزه در سرنوشت ايران سهيم هستند اردبيلي به نکته‌اي خطاب به والدين اشاره کرد و افزود: تعداد فرزندان را بيشتر کنيد تا در آينده آن‌ها تنها نباشند و هنگام برخورد با مشکلات حلقه‌هاي عاطفي درون خانواده مثل خواهر و برادري براي حمايت داشته باشند. از سوي ديگر، سن باروري در خانم‌ها و آقايان افزايش يافته است اين در حالي است که از سن 18 تا 35 سالگي سن ايده‌آل براي باروري است اما بسياري افراد را مي‌بينيم که تا سن 35 سالگي 2 فرزند دارند و دليل آن باروري در سن بالاست اين در حالي است که اگر توان بدني داشته باشند در هر سني مي‌توان فرزندآوري کرد. اين امر در انجمني در امريکا هم آمده است که هيچ پزشکي نمي‌تواند کسي را از باردار شدن منع کند. وي در پايان خاطر نشان کرد: در يک مقاله علمي هم ثابت شده است که تعداد فرزندآوري رابطه معناداري در پيشگيري مادران از بيماري ام اس دارد. از سوي ديگر، زنان جامعه امروز در يک تصميم مهم و سرنوشت‌ساز سهيم هستند تا آينده ايران را روشن و مستحکم کنند يا اينکه درهاي آن‌ را ببندند و کسي توانايي باز کردن اين درها را نداشته باشد. نرخ جمعیت,باروری,ثریا,پیری جمعیت,جمعیت,فرزندآوری,تک فرزندی,طلاق,مریم اردبیلی