این روزها سوالی بر ذهن تحلیل گران اقتصادی و سیاسی نقش بسته است که چرا نفت با آمدن احمدی نژاد گران شد و با رفتن او دوباره به ارزانی گرایید. قیمت نفت همواره در دوران دولت اصلاحات بین ارقام 18 تا 27 دلار نوسان می کرد و در بهترین حالات و آخرین روزها رکورد های 37 دلاری را ثبت می نمود که قدرت تحویل دولت احمدی نژاد شد. درآن دوران قیمت نفت رشد صعودی خود را با شیب زیادی ادامه داد و تا 120 دلار پیش رفت، اما مجددا با رفتن دولت احمدی نژاد و تحویل رسمی قدرت به دولت تدبیر و امید، این قیمت سیر نزولی به خود گرفت و از ارزش نفت کاسته شد. روحانی نفت را در بودجه 94 با پیش بینی 70 دلاری بسته است در حالی که همین حالا نفت 50 و چند دلار است و خبری هم از پایان این روند نزولی نیست! حال باید پرسید آیا واقعا اصلاح طلبان بدشانس های نفتی عالم سیاست ایرانند؟ آیا این مساله می تواند اتفاقی باشد که همواره با روی کار آمدن دولتهای اصلاح طلب قیمت نفت پایین می آید؟ مسلما باید در کنار عوامل تعیین کننده بین المللی به دنبال بخشی از ریشه های این مساله در عملکرد این دولتها بود. اما دلایلی که به نظر تحلیلگران در کاهش قیمت نفت طی ماههای پایانی سال 2014 تاثیرگذار هستند را می توان به سه دسته تقسیم کرد . نخست : لج بازی مصرانه عربستان در نگاه داشتن سقف تولید ده میلیون بشکه در روز و اصرار بر دادن تخفیف به بهانه حفظ مشتریان و از دست ندادن بازار! که تحلیلگران از آن به توطئه آمریکایی-عربی برای کاهش قیمت نفت نیز یاد می کنند. دوم: تغییر عمده و باور نکردنی در منابع نفتی آمریکا، براساس آمارها تمام میادین نفتی این کشور سالهای آخر نیمه دوم عمر خود را طی می کردند. بر اساس علم شیمی میزان برداشت نفت از میادینی که در نیمه دوم عمر خود هستند هر روز کاهش می یابد تا به صفر برسد اما صفر شدن برداشت به معنی پایان میدان نفتی نیست بلکه همیشه مقدار قابل توجهی از نفت و گاز در بستر میدان نفتی باقی می ماند که باید از آن صرفنظر کرد. آمریکایی ها چند سالی است روی پروژه اختراع تکنولوژی استفاده از باقی مانده نفت و گاز در بستر میادین نفتی کار می کنند و امسال بالاخره اعلام کردند که این پروژه جواب داده و میادین نفتی تعطیل شده خود را می توانند دوباره به مسیر تولید بازگردانند. تولید نفت آمریکا در اواخر سال 2014 دقیقا دوبرابر شد و از حدود 4.5 میلیون بشکه در روز به 9 میلیون رسید و برای اولین بار پس از 40 سال دولت آمریکا اجازه صادرات نفت را صادر کرد! سوم: تنش زدایی از منطقه خاورمیانه و روابط ایران و غرب، آرامش در خاورمیانه و علی الخصوص میزان تنش در روابط ایران و غرب تاثیر بسیار جدی بر قیمت نفت دارد زیرا ایران در 35 سال گذشته همواره عامل اصلی در تامین امنیت بزرگترین شاهراه نفتی جهان یعنی تنگه هرمز بوده است. چنانکه در دهه هشتاد و اوج گیری درگیریهای ایران و غرب بر سر مسائلی چون سوریه و عراق، ایران تهدید به بستن تنگه هرمز نمود و چنین مسائلی در کنار اوج گیری اختلافات هسته ای و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل قیمت نفت را به ارقامی چون 130 دلار در سال 87 رساند. اما امروز ایران مصرانه در مسیر اعتمادسازی گام بر میدارد، آمریکایی که روزی در اثر فشار های ایران و جریانات ایران مجبور به ترک کامل عراق شد و در سوریه پی در پی ناکامی به بار می آورد و در تمام این شرایط درخواست هایش برای گفتگو با ایران در مورد عراق و سوریه رد می شد؛ امروز یک پای جدی نشست های 1+5 است ودولت تدبیر و امید برای جلب رضایتش اقدامات عملی می کند! این دقیقا اتفاقی است که در دستگاه دیپلماسی دولت اصلاحات نیز افتاد، کشوری که با دست خود و برای جلب رضایت غربی ها دست آوردهای تکنولوژی هستهای خود را تعلیق کرده و به بازرسان آژانس اجازه بازرسی از هر نقطه خاکش را می دهد، چه خطر و نگرانی می تواند برای تداوم سیطره امپریالیسم بر منابع نفتی منطقه محسوب گردد؟! پس طبیعی است که در چنین شرایطی همه فشارهای روانی از بازار مصرفکنندگان نفت برداشته شده و اطمینان آنها از آینده قیمت نفت را به پایینترین ارقام ممکن کاهش میدهد. امروز عربستان و آمریکا اطمینان دارند که دولت ایران دست به اقدامی نمی زند که روند اعتماد سازی را متوقف کند زیرا مدتی است آرمان ها پای میز مذاکره ذبح شده اند .
این روزها سوالی بر ذهن تحلیل گران اقتصادی و سیاسی نقش بسته است که چرا نفت با آمدن احمدی نژاد گران شد و با رفتن او دوباره به ارزانی گرایید. قیمت نفت همواره در دوران دولت اصلاحات بین ارقام 18 تا 27 دلار نوسان می کرد و در بهترین حالات و آخرین روزها رکورد های 37 دلاری را ثبت می نمود که قدرت تحویل دولت احمدی نژاد شد. درآن دوران قیمت نفت رشد صعودی خود را با شیب زیادی ادامه داد و تا 120 دلار پیش رفت، اما مجددا با رفتن دولت احمدی نژاد و تحویل رسمی قدرت به دولت تدبیر و امید، این قیمت سیر نزولی به خود گرفت و از ارزش نفت کاسته شد. روحانی نفت را در بودجه 94 با پیش بینی 70 دلاری بسته است در حالی که همین حالا نفت 50 و چند دلار است و خبری هم از پایان این روند نزولی نیست! حال باید پرسید آیا واقعا اصلاح طلبان بدشانس های نفتی عالم سیاست ایرانند؟ آیا این مساله می تواند اتفاقی باشد که همواره با روی کار آمدن دولتهای اصلاح طلب قیمت نفت پایین می آید؟ مسلما باید در کنار عوامل تعیین کننده بین المللی به دنبال بخشی از ریشه های این مساله در عملکرد این دولتها بود. اما دلایلی که به نظر تحلیلگران در کاهش قیمت نفت طی ماههای پایانی سال 2014 تاثیرگذار هستند را می توان به سه دسته تقسیم کرد . نخست : لج بازی مصرانه عربستان در نگاه داشتن سقف تولید ده میلیون بشکه در روز و اصرار بر دادن تخفیف به بهانه حفظ مشتریان و از دست ندادن بازار! که تحلیلگران از آن به توطئه آمریکایی-عربی برای کاهش قیمت نفت نیز یاد می کنند. دوم: تغییر عمده و باور نکردنی در منابع نفتی آمریکا، براساس آمارها تمام میادین نفتی این کشور سالهای آخر نیمه دوم عمر خود را طی می کردند. بر اساس علم شیمی میزان برداشت نفت از میادینی که در نیمه دوم عمر خود هستند هر روز کاهش می یابد تا به صفر برسد اما صفر شدن برداشت به معنی پایان میدان نفتی نیست بلکه همیشه مقدار قابل توجهی از نفت و گاز در بستر میدان نفتی باقی می ماند که باید از آن صرفنظر کرد. آمریکایی ها چند سالی است روی پروژه اختراع تکنولوژی استفاده از باقی مانده نفت و گاز در بستر میادین نفتی کار می کنند و امسال بالاخره اعلام کردند که این پروژه جواب داده و میادین نفتی تعطیل شده خود را می توانند دوباره به مسیر تولید بازگردانند. تولید نفت آمریکا در اواخر سال 2014 دقیقا دوبرابر شد و از حدود 4.5 میلیون بشکه در روز به 9 میلیون رسید و برای اولین بار پس از 40 سال دولت آمریکا اجازه صادرات نفت را صادر کرد! سوم: تنش زدایی از منطقه خاورمیانه و روابط ایران و غرب، آرامش در خاورمیانه و علی الخصوص میزان تنش در روابط ایران و غرب تاثیر بسیار جدی بر قیمت نفت دارد زیرا ایران در 35 سال گذشته همواره عامل اصلی در تامین امنیت بزرگترین شاهراه نفتی جهان یعنی تنگه هرمز بوده است. چنانکه در دهه هشتاد و اوج گیری درگیریهای ایران و غرب بر سر مسائلی چون سوریه و عراق، ایران تهدید به بستن تنگه هرمز نمود و چنین مسائلی در کنار اوج گیری اختلافات هسته ای و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل قیمت نفت را به ارقامی چون 130 دلار در سال 87 رساند. اما امروز ایران مصرانه در مسیر اعتمادسازی گام بر میدارد، آمریکایی که روزی در اثر فشار های ایران و جریانات ایران مجبور به ترک کامل عراق شد و در سوریه پی در پی ناکامی به بار می آورد و در تمام این شرایط درخواست هایش برای گفتگو با ایران در مورد عراق و سوریه رد می شد؛ امروز یک پای جدی نشست های 1+5 است ودولت تدبیر و امید برای جلب رضایتش اقدامات عملی می کند! این دقیقا اتفاقی است که در دستگاه دیپلماسی دولت اصلاحات نیز افتاد، کشوری که با دست خود و برای جلب رضایت غربی ها دست آوردهای تکنولوژی هستهای خود را تعلیق کرده و به بازرسان آژانس اجازه بازرسی از هر نقطه خاکش را می دهد، چه خطر و نگرانی می تواند برای تداوم سیطره امپریالیسم بر منابع نفتی منطقه محسوب گردد؟! پس طبیعی است که در چنین شرایطی همه فشارهای روانی از بازار مصرفکنندگان نفت برداشته شده و اطمینان آنها از آینده قیمت نفت را به پایینترین ارقام ممکن کاهش میدهد. امروز عربستان و آمریکا اطمینان دارند که دولت ایران دست به اقدامی نمی زند که روند اعتماد سازی را متوقف کند زیرا مدتی است آرمان ها پای میز مذاکره ذبح شده اند .
نوشتن دیدگاه